Słownik dostępności

A - poziom dostępności

A - jeden z dostępności według WCAG. Poziom podstawowy, dający możliwość skorzystania z serwisu przez większość użytkowników.

AA - poziom dostępności

AA- jeden z dostępności według WCAG. Poziom średni, dający możliwość skorzystania z serwisu, bez większych problemów, przez większość użytkowników.

AAA - poziom dostępności

AAA- jeden z dostępności według WCAG. Poziom zaawansowany, zapewniający możliwość skorzystania z serwisu, przez większość użytkowników w sposób przyjazny i komfortowy.

Ableizm

Przejaw dyskryminacji, uprzedzenia, niechęci wrogości względem osób niepełnosprawnych, szczególnie wyróżniających się odmiennością fizyczną. Postrzeganie osób niepełnosprawnych jako gorsze niż osoby pełnosprawne. Stereotypowe podejście do niepełnosprawności, katalogowanie rodzaju niepełnosprawności z przypisaną cechą odbioru (np. osoby poruszające się na wózkach zawsze są niepełnosprawne intelektualnie).

Autyzm

Autos (grec. Sam) Inny wariant rozwoju sensorycznego, poznawczego, intelektualnego. Przejawia się uwidocznionym odmiennym sposobem funkcjonowania w obszarach interakcji społecznych, komunikacji oraz zachowania się. Może się objawiać w różny sposób u poszczególnych osób. Często towarzyszą wszelkiego rodzaju objawy strachu, zaburzeń snu i odżywiania, napady paniki, złości, agresji, stereotypowe zachowania, manieryzmy ruchowe.

Deklaracja dostępności

Jest to dokument zawierający informacje określone w ustawie o dostępności cyfrowej, który powinien zostać sporządzony wg wzoru Ministerstwa Cyfryzacji, odnoszące się do konkretnej strony podmiotu publicznego lub aplikacji mobilnej.

Dostęp alternatywny

to takie działania i rozwiązania organizacyjne, które zapewnią osobie ze szczególnymi potrzebami dostęp do budynku, ale nie w sposób samodzielny lub na zasadzie równości z innymi osobami (potrzebna pomoc innej osoby), albo które nie zapewniają dostępu do budynku podmiotu publicznego, ale umożliwiają skorzystanie z usług publicznych w inny sposób (np. online).

Elastyczność użycia

Jedna z zasad uniwersalnego projektowania wskazująca, iż użycie powinno być udostępnione możliwie najszerszej grupie użytkowników.

ETR

EASY TO READ – łatwy do czytania i zrozumienia. Standard stworzony szczególnie z myślą o osobach z niepełnosprawnością intelektualną mający na celu przedstawianie informacji w sposób zrozumiały i przydatny.

ICD-11

 Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych. Jedenasta wersja Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych oficjalnie wdrożona będzie 1 stycznia 2022 r.

Identyczne zastosowanie

Jedna z zasad uniwersalnego projektowania wskazująca wprowadzanie rozwiązań bez skoncentrowania na jakimś rodzaju niepełnosprawności. Identyczne zastosowanie ma na celu zastosowania jednego rozwiązania, które będzie użytkowane przez każdego użytkownika (osobę starszą, dziecko, osobę niepełnosprawną na wózku, matkę z wózkiem dziecięcym, itd.)

Niski poziom wysiłku fizycznego

Jedna z zasad projektowania uniwersalnego. Proponowane rozwiązanie powinno być możliwe do użycia bez dużego nakładu siły.

Osoba z obniżoną sprawnością psychiczną

osoba, której funkcjonowanie zależne jest od poziomu sprawności układu nerwowego. W różnych momentach może bardzo różnie funkcjonować – zależnie od stadium i okresu obniżonej sprawności psychicznej.

Osoby o ograniczonych możliwościach poznawczych

Określenie stosowane niekiedy wobec osób z niepełnosprawnością intelektualną i osób z zaburzeniami psychicznymi.

Osoby ze szczególnymi potrzebami

Osoby starsze, osoby z niepełnosprawnością lub inne osoby mające trwale lub czasowo naruszoną sprawność w zakresie mobilności czy percepcji (np. ludzie poruszający się przy pomocy kul, protez, wózków, słabi, chorujący, niesłyszący, niedowidzący, z trudnościami manualnymi i poznawczymi, osoby z wózkiem dziecięcym, z ciężkim bagażem itp).

parsowanie

sposób w jaki przeglądarka wyświetla stronę internetową

Pole oczekiwania

Pole w okolicach przystanku komunikacji zbiorowej. Minimalne wymiary 90cm x 90cm. Wymaga się, aby do niego prowadził pas prowadzący. Wyznaczane na wysokości drzwi pojazdu, które są uniwersalnie dostępne dla wszystkich grup pasażerów: zarówno osób poruszających się na wózkach, osób z wózkiem dziecięcym, balkonikiem, osób niewidomych czy też starszych (miejsca dostępne z poziomu posadzki).

POUR

4 zasady opisujące dostępność funkcjonalną w kategoriach: dostrzegalna, funkcjonalna, zrozumiała i solidna. Opracowane celem opisania dostępności sieci. Proponowana technologia musi być również wspomagająca.

Dostrzegalny (Perceivable) - możliwość identyfikacji treści i elementów interfejsu za pomocą zmysłów użytkownika. Przekłada się to na możliwość postrzegania systemu za pomocą odbioru wizualnego, dźwiękowego czy dotykowego.

Wykonalny (Operable) -możliwość użycia elementów sterujących, nawigujących, zarówno manualnych jak i głosowych do obsługi interfejsu.

Zrozumiale (Understandable) - możliwość zrozumienia treści oraz intuicyjna obsługa interfejsu.

Krzepki (Robust) - zgodne ze standardami i zaprojektowane do działania we wszystkich odpowiednich technologiach. Możliwość wyboru technologii wykorzystywanej do interakcji dokumentami multimedialnym, stronami www.

Projektowanie uniwersalne

określone w Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych uniwersalne projektowanie jest podstawowym, domyślnym instrumentem realizacji dostępności. Termin ten odnosi się do rozwiązań, które są użyteczne dla wszystkich ludzi w jak największym zakresie, bez potrzeby adaptacji lub specjalistycznych zmian.

Prosta i intuicyjna obsługa

Jedna z zasad projektowania uniwersalnego. Rozwiązanie, które jest proste, zrozumiałe - niwelujące skomplikowane, niezrozumiałe chaotyczne rozwiązania. Np. może to być instrukcja obrazkowa.

Racjonalne usprawnienia

Konieczne i stosowne modyfikacje lub adaptacje, niepociągające za sobą nieproporcjonalnych i niepotrzebnych utrudnień, które są niezbędne w określonych przypadkach dla zapewnienia osobom o szczególnych potrzebach możliwości korzystania z dóbr i usług.

Uprzedzenie

Antyspołeczna postawa przejawiająca się odrzuceniem kogoś lub czegoś bez racjonalnych przesłanek, wcześniejszego doświadczenia z daną osobą czy sytuacją. Postawa niepoparta faktami, wyrażana na podstawie nieprawdziwych lub niekompletnych informacji.

Uprzedzenie dominatywne

Antyspołeczna postawa przejawiająca się pogardą oraz silnym przekonaniem o wyższości grupy z którą występuje utożsamienie nad grupą dyskryminowaną.

WCAG

Standard przygotowany przez konsorcjum W3C obejmujący opis kryteriów sukcesu, które trzeba spełnić żeby strona internetowa, aplikacja mobilina czy dokument był dostępny dla wszystkich. Nie opisuje wymagań dotyczących technologii tylko oczekiwane rezultaty.

Wymiary i przestrzeń dla podejścia i użycia

Jedna z zasad projektowania uniwersalnego. Wymiary i przestrzeń dla podejścia i użycia przez każdego użytkownika danego obiektu czy transportu.

Zaburzenia kognitywne

Związane są z procesami poznawczymi. Jeśli występują oznacza to problemy z funkcjonowanie społecznym i codziennym. Mogą dotyczyć m.in. obszarów mowy, pamięci, odbioru rzeczywistości, postrzegania percepcyjnego.

Zauważalna informacja

Jedna z zasad projektowania uniwersalnego. Informacja, która ma dotrzeć do każdego odbiorcy niezależnie od niesprzyjających ku temu predyspozycji czy okoliczności (np. napisy, informacje głosowe, itp.)

Zintegrowane miejsca przesiadkowe

Miejsca, które umożliwiają sprawną i szybką zmianę środka transportu publicznego.